De laatste maanden duiken de termen “fume event” en “aerotoxic syndrome” regelmatig op in de media. De zwarte piet wordt naarstig heen en weer gepingpongd, verantwoordelijkheden eerder ontlopen dan genomen. Als expert inzake gasmengsels geeft Atmosafe graag duiding bij de vele artikels die over dit onderwerp reeds verschenen, zonder een standpunt in te nemen.
“Fume event”
Vliegtuigen vliegen gemiddeld op 10 km hoogte, daar is de lucht veel ijler en kouder waardoor we deze niet kunnen inademen. Om dit op te lossen hebben vliegtuigen een “Environmental Control System” (ECS) dat de luchtstroom in de cabine beheert. De buitenlucht komt via de motoren binnen en wordt in het voorste gedeelte samengeperst. Een deel van deze lucht wordt gebruikt om de cabine onder druk te zetten.
De motoren in een vliegtuig bevatten verschillende lagerafdichtingen, deze zorgen ervoor dat de motorlagers constant gesmeerd worden. Door minuscule lekken kunnen er stoffen zoals motorolie, hydraulische vloeistof, reinigingsmiddelen en antivriesvloeistoffen het ECS verontreinigen. Wanneer deze lekken groter worden, kan dit leiden tot geurhinder en zelfs tot rook in de cabine. Dit staat bekend als een “fume event”.
“Aerotoxic syndrome”
Het “aerotoxic syndrome” is een term voor de gezondheidsproblemen veroorzaakt door de inademing van vervuilde lucht in de cabine van een vliegtuig. De klachten zijn onder andere hoofdpijn, verlammingsverschijnselen, evenwichtsstoornissen, geheugenproblemen en trillende handen, vergelijkbaar met deze bij vergiftiging door organofosfaten. Dit zijn organische, fosfor bevattende verbindingen (esters van fosforzuur). Meer specifiek de stof Tricresylfosfaat (TCP), terug te vinden in motorolie van vliegtuigen, wordt vaak aan het “aerotoxic syndrome” gelinkt. Zoals hierboven beschreven kan het gebeuren dat deze stof in de perslucht van de cabine terechtkomt.
Hoewel het “aerotoxic syndrome” niet erkend is als ziekte zijn er verschillende artsen die geloven in het bestaan van dit syndroom. Voornamelijk “frequent flyers”, piloten en cabinepersoneel vormen een risicogroep. Om deze mensen te beschermen zijn er luchtvaartmaatschappijen die luchtfilters laten inbouwen. Ook zijn er vliegtuigmodellen zoals de Boeing 787 Dreamliner waar de lucht naar de cabine niet via de motoren passeert.
De toekomst?
“Fume events” en klachten gelinkt aan het “aerotoxic syndrome” komen wereldwijd voor. Toch zijn er nog veel onduidelijkheden omtrent deze materie. Verder onderzoek naar de samenstelling van de atmosfeer in vliegtuigen is nodig om meer duidelijkheid te scheppen. Zo kan er gezocht worden naar een oplossing die de gezondheid van de mensen aan boord kan garanderen.
De toekomst? Meten is weten!